სასწავლო რესურსები

                           ძველი  სამყაროს  ხელოვნება--

                             ძველი   ეგვიპტე.

                 სასწავლო   რესურსი  საბაზო  და   საშუალო    საფეხურის

                                    მოსწავლეებისათვის.                   

    ძველი     ეგვიპტე

ძველი ეგვიპტე (ეგვიპტურად:  „კემე“ – შავი ქვეყანა)

 უძველესი ცივილიზაცია ჩრდილო-აღმოსავლეთ აფრიკაში, ნილოსისგავაკების არეალში, სადაც ამჟამად თანამედროვე ქვეყანა ეგვიპტე მდებარეობს. ცივილიზაცია აღმოცენდა დაახლოებით ძვ. წ. 3150 წელს[1], პირველი ფარაონის მიერ ზემო და ქვემო ეგვიპტის პოლიტიკური გაერთიანებით, რომელიც მომდევნო სამი ათასწლეულის განმავლობაში ვითარდებოდა.[2] მისი ისტორია ითვლის რამდენიმე სტაბილური „სამეფოს“ სერიას, რომლებსაც შედარებითი არასტაბილურობის პერიოდები აცალკევებს (ცნობილი როგორც „გარდამავალი პერიოდები“). ძველმა ეგვიპტემ განვითარების პიკს ახალი სამეფოს პერიოდში მიაღწია, რომლის შემდეგაც ის ხანგრძლივი დაცემის პერიოდში გადადის. გვიანდელ პერიოდში ეგვიპტე თანმიმდევრობით დაპყრობილი ჰყავდა რამდენიმე უცხო სახელმწიფოს. ფარაონთა მმართველობა ოფიციალურად დასრულდა ძვ. წ. 31 წელს, როდესაც ეგვიპტე ადრეულმა რომის იმპერიამ დაიპყრო და საკუთარ პროვინციად აქცია.[3

ძველი ეგვიფტე ფარაონ ჯოსერის დროიდან გაჩნდა საფეხუროვანი პირამიდები, ხოლო

დროთა განმავლობაში საფეხუროვანი ფორმა 

სწორმა კედელმა შეცვალა. შემორჩენილია 100-მდე პირამიდა. მათ შორის თავისი სიდიდით გამოირჩევა ფარაონ ხეოფსის პირამიდა, რომლის სიმაღლეც თავდაპირველად 147 მეტრს აღწევდა (ამჟამად დარჩენილია მხოლოდ 136 მ), მის მშენებლობაზე კი 100 000 მონა მუშაობდა მთელი 30 წლის განმავლობაში.   

ფარაონ    ჯოსერის    პირამიდა

    ხეოფსის   პირამიდა

      

  ძველი  სამყაროს  ხელოვნებაში  ფარაონის ქანდაკება  იყო  ყველაზე   მნიშვნელოვანი   ფიგურა,. ამიტომ არ შეიძლებოდა მისი მიმსგავსება

ჩვეულებრივი მოკვდავისათვის. რაგინდ უსახური, ხნიერი და დავრდომილი უნდა ყოფილიყო ფარაონი, ქანდაკება მას ძლიერ, ახოვან და მედიდურ მბრძანებლად  წარმოაჩენდა. ძველ ეგვიპტეში დადგენილი იყო ადამიანის, მცენარისა თუ ცხოველის გამოსახვის წესები და კანონები. ერთხელ და სამუდამოდ დადგენილი ეს კანონები მხატვარს, ერთი მხრივ, ეხმარებოდა ადვილად გამოესახა საგანი, მეორე მხრივ კი, ზღუდავდა მის შემოქმედებითობას . ფარაონი ითვლებოდა ადამიანთა შორის უზენაეს არსებად. ამიტომ არ შეიძლებოდა მისი მიმსგავსება                              

                                                                                       
  . 









 სახისათვის მეტი სიცოცხლის მისანიჭებლად, თვალებს ხშირად ძვირფასიქვისას ან ბროლისასაც კი უკეთებდნენ, მაგრამ როდესაც ოსტატი ფარაონზე დაბლა მდგომთა

გამოსახულებებზე მუშაობდა, იქ მეტი თავისუფლება ეძლეოდა და ისიც მეტ სიზუსტეს იცავდა.ძველი ეგვიპტის ხელოვნების ნიმუშების შესასწავლად საინტერესო მასალებს გვაწვდის სამარხების კედლების, სასახლეების, ტაძრების, საოჯახო ნივთების მოხატულობანი, ნახატები რელიეფებისათვის, პაპირუსებზე, აგრეთვე მრავალი ქანდაკება.ეგვიპტელები თავიანთ ნახატებსა და სკულპტურულ ნამუშევრებს ღებავდნენ წესის თანახმად, რომლის მიხედვითაც მამაკაცის სხეული იფარებოდა მოწითალო-მოყავისფრო, ხოლო ქალისა _ ყვითელი ფერით, ტანსაცმლისა და სამკაულის მრავალფეროვნების გადმოსაცემად იხმარებოდა თეთრი, შავი, ლურჯი, წითელი საღებავები.ძველი ეგვიპტელი მხატვრის ამოცანაში არ შედიოდა ცხოვრების რეალურად გამოსახვა. დედამიწაზე ცხოვრებას ეგვიპტელები აღიქვამდნენ როგორც დროებით ყოფას. მათივე წარმოდგენით, ძირითადი არსებობა იწყებოდა სიკვდილის შემდეგ. ამიტომაც იყო, რომ ფარაონი სიცოცხლეშივე იწყებდა საკუთარი სამარხის შენებას, რომელიც მხატვარს უნდა მოეხატა მისი დიდებულების შესაბამისად. აქედან გამომდინარე, ნახატი, კედლის მხატვრობა თუ რელიეფი წარმოადგენდა

მნახველისათვის არა ცხოვრებისეულ სურათს, არამედ თავისებურ წიგნს, რომელიც დაინტერესებულ პირს უამბობდა ფარაონის საქმიანობაზე, იმ ცნობილ მოვლენებზე, რომელიც ხდებოდა ქვეყანაში მისი ზეობის ხანაში. რამდენადაც გამოსახულებებს არ შეეძლოთ ეს ყველაფერი გადმოეცათ ზედმიწევნით სრულიად, კედლებზე, ნახატების გვერდით, მოცემული იყო იეროგლიფები, რომელიც ავსებდა გამოსახულებებს 

დამატებითი ინფორმაციით, რითაც იგი უფრო დაწვრილებით ხასიათს იძენდა.ეგვიპტური ხელოვნება განსაკუთრებით გაიფურჩქნა ძვ.წ. აღ-მდე IV საუკუნეში ფარაონ ეხნატონის დროს. ამ პერიოდის ხელოვნების ნიმუშებში წინა პლანზე წამოიწია რეალურმა სამყარომ. იმ პერიოდის სხვადასხვა ნაწარმოებებს შორის შეიქმნა ფარაონის მეუღლის ნეფერტიტისა და მისი ქალიშვილის განუმეორებელი

გამოსახულებები.1887 წელს ეგვიპტეში სამარხების გათხრისას აღმოაჩინეს 400-მდე პორტრეტი, რომელთაც ფაიუმის პორტრეტები ეწოდა. ეს ნამუშევრები შესანიშნავადაა შენახული, მათზე მუშაობისას გამოყენებული ყოფილა შეზავებული საღებავები. პორტრეტებში არა მარტო სრულადაა გადმოცემული მსგავსება, არამედ გამოკვეთილია ადამიანის ხასიათიც. მსოფლიო ხელოვნებაში ფაიუმის პორტრეტები დაზგური პორტრეტების პირველ დამოუკიდებელ ნიმუშებადაა მიჩნეული 

დან — თავისუფალი ენციკლოპედია

სტატიის შეუმოწმებელი ვერსია

ედფუს ტაძარი

ედფუს ტაძრის მთავარი შესასვლელი   ტაძრის  ინფორმაცია ტიპი  ტაძარი   ადგილმდებარეობაეგვიპტენომიზემო ეგვიპტეიეროგლიფის დასახელება

(Bḥd.t)

ღვთაებაჰორუსი (უფროსი),

 ჰატორი,ისტორიული ინფორმაცია პერიოდი ბერძნულ-რომაული პერიოდი დინასტია პტოლემეების დინასტია მშენებლობის დაწყების თარიღი23 აგვისტო, 237 ქრ.შ-მდე დამთავრების თარიღი57 ქრ.შ-მდე არქიტექტურული აღწერა საშენი მასალაქვიშაქვა სიმაღლე 36 მეტრი სიგანე 36 მეტრი სიგრძე 79 მეტრი
ედფუს ტაძარი — ძველ ეგვიპტური ნაგებობა აგებულია ნილოსისდასავლეთ ნაპირზე. ბერძნულ-რომაულ ეპოქაში მას უწოდებდნენ აპოლონოპოლის მაგნა-ს, უზენაესი ღმერთის ჰორუს-აპოლონის პატივსაცემად. ედფუ კარნაკის შემდეგ ეგვიპტის უდიდესი ტაძარია და ყველაზე კარგად შემონახულიც. ტაძარი შევარდენი ღმერთის ჰორუსისსახელზე აიგო პტოლემეების ეპოქაში ძვ. წელთ. -ით 237-დან 57-მდე. კედლის წარწერებმა მნიშვნელოვანი ინფორმაცია შემოგვინახა ბერძნულ-რომაული ეპოქის ეგვიპტის ენის, მითოლოგიისა და რელიგიის შესახებ. კერძოდ აქ მოცემულია ედფუს და სხვა ტაძრების მითოლოგიური ინტერპრეტაცია, რომლებიც ე.წ. „შესაქმის კუნძულად“ იწოდებიან. აქ აგრეთვე ნახავთ საკრალური დრამის, ანუ ჰორუსსა და სეთს შორის გამართული უძველესი ომის ამსახველ გამოსახულებებს და წარწერებს.

სექციების სია

  [დამალვა] 

1ისტორია

2რელიგიური მნიშვნელობა

3ზეგავლენა ბრიტანულ არქიტექტურაზე

4გალერეა

5იხილეთ აგრეთვე

6ლიტერატურა

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ედფუ რამდენიმე სხვა ტაძართან ერთად პტოლემეების ეპოქაში აიგო. ესენია დენდერა, ესნა, კომ ომბო

, და ფილიე. მისი მასშტაბურობა გარკვეულწილად იმ დროის მდიდრული ცხოვრების ამსახველია. ტაძრის აგება დაიწყო ძვ. წელთ. -ით 237 წლის 23 აგვისტოს. თავდაპირველად იგი შედგებოდა სვეტებიანი დარბაზისგან ორი გადამკვეთი განივი დარბაზისაგან და ეკვდერებით გარსშემორტყმული ნავისგან. მშენებლობა პტოლემე III-ის მეფობის დროს დაიწყო და დასრულდა პტოლემე XII-ის მეფობაში 57 წელს ძვ. წელთ. -ით. ამჟამინდელი ტაძრის ადგილას ადრე უფრო მცირე ზომის სალოცავი იდგა, რომელიც აგრეთვე ჰორუსს ეკუთვნოდა. თუმცა იგი აღმოსავლეთ-დასავლეთის ღერძზე იყო ორიენტირებული და არა ჩრდილო-სამხრეთის, როგორც მის ადგილას აშენებული ედფუს ახლანდელი ტაძარი. პილონის ნანგრევები ამჟამინდელი ედფუს აღმოსავლეთით შემორჩენილა; გადარჩენილი წარწერები გვამცნობს, რომ იგი აიგო ახალი სამეფოს მბრძანებლების, რამზეს I, სეტი I და რამზეს II-ის დროს.

ტაძრის უძველესი ნაწილია მონაკვეთი საზეიმო დარბაზიდან საკურთხევლამდე. მისი აგება პტოლემე III-ემ დაიწყო ძვ. წ.აღრ. 237 წლის 23 აგვისტოს და მისმა ვაჟმა პტოლემაიოს IV ფილოპატორმა დაასრულა. ჰიპოსტილური დარბაზი პტოლემაიოს VII-

ემ დაამატა (145-116 ძვ. წ.აღრ.) ხოლო პილონი პტოლემაიოს IX-ემ (88-81ძვ. წ.აღრ.). ბოლო შტრიხები პტოლემე XII-ემ დაამატა 57 წელს ძვ. წელთ. -ით.

პტოლემე IX-ეს მიერ აგებული 37 მ. სიმაღლის პილონი ერთ-ერთი უდიდესია ეგვიპტეში. მისი რელიეფები გამოსახავენ გვიანდელ პტოლემეების მეფეს ნეო დიონისოს (პტოლემე VIII), რომელიც თავის მტრებს ანადგურებს ჰორუს უფროსის წინაშე.

სამხრეთიდან პილონს რომ შევყურებთ არ უნდა გამოგვრჩეს შობის სახლის კოლონადიანი სტრუქტურა, სადაც ძველად კორონაციის ყოველწლიური დღესასწაული იმართებოდა ჰორუსის იგივე მოქმედი ფარაონის ღვთაებრივი შობის სახით. უკანა კედელზე აქ ნახავთ რელიეფებს, - ისიდა ძუძუს აწოვებს ყრმა ჰორუსს. შობის სახლი გვიანდელი ბერძნულ-რომანული ეპოქის დანამატია და უძველეს ფარაონულ ტაძრებში არ გვხვდება.

აბუ სიმბელის ტაძარი

რამზეს დიდის მიერ აგებული აბუ სიმბელის ტაძარი მასიურ კლდეშია ნაკვეთი, რაც ეგვიპტურ სატაძრო არქიტექტურაში უნიკალური შემთხვევაა. კომპლექსი დიდი და მცირე ტაძრებისაგან შედგება. დიდი ტაძარი, რომელსაც ფარაონის 4 მჯდომარე უზარმაზარი ქანადაკება ამშვენებს, ღმერთ პტაჰს, ამონ-რასა და რა-ჰორახტეს ეძღვნება; მცირე ჰათორის ტაძარი ეგვიპტის დედოფალს, რამზესის უსაყვარლეს ცოლს — 

ნეფერტარის მიეძღვნა. ტაძრის ფასადს ფარაონის და მისი ოჯახის წევრების ქანდაკებები ამშვენებს. ცენტრალური ადგილი უკავია რამზესის ოთხ მჯდომარე ქანდაკებას, ქანდაკების ქვედა ნაწილში წარმოდგენილია მისი მეუღლეების და ქალიშვილების შედარებით მცირე ზომის ქანდაკებები.

აბუ-სიმბელის დიდი ტაძრის ფასადიტაძარი 32 საუკუნის წინ გამოკვეთეს, თუმცა დაახლოებით 20 საუკუნე ქვიშაში ჩაფლულმა გაატარა. მხოლოდ მე-19 საუკუნეში ხელმეორედ აღმოაჩინა შვეიცარიელმა მოგზაურმა იოჰან ბორჰარდტმა. ევროპელ მოზაურებს იმ დროს დიდად არ სწყალობდნენ ქალაქ დერის ზემოთ, ამიტომ მან ისლამი მიიღო და ადგილობრივებთან ერთად ნილოსის სამხრეთით დაიწყო მოგზაურობა. პირველად მან ტაძარი 1813 წლის 22 მაისს მოინახულა. 1817 წლის 1 აგვისტოდან კი იტალიელმა მკვლევარმა ბელცონიმ მისი ქვიშისაგან გაწმენდა დაიწყო.

როგორც წერილობითი წყაროებიდან ირკვევა, რამზეს II-ის მეფობის 24-ე წელს დასრულდა ტაძრის მშენებლობდა და სამეფო ოჯახი ნუბიისაკენ გაემგზავრა, რათა ტაძრის კურთხევის ცერემონიალს დასწრებოდა. აქ იყო რამზესის უსაყვარლესი ცოლი ნეფერტარი, პრინცესა მერიტამონი, ბენთჰანა, ისეტნოფრეტი და ა.შ.

აბუ-სიმბელის დიდი ტაძრის ფასადი აღმოსავლეთითაა. მისი სიგრძე 70 მეტრია, სიგანე 38, სიმაღლე კი 33 მეტრი. დიდი ტაძრის ფასადი დამშვენებულია რამზესის ოთხი, 20 მეტრიანი კოლოსით. კოლოსების ფეხებთან, წარმოდგენილნი არიან ფარაონის ოჯახის წევრები. სამხრეთით მდებარე პირველი კოლოსის მარცხენა ფეხთან დედოფალი ნეფერტარია; მარჯვენა ფეხთან რამზესის დედაა; შუაში კი რამზესის პირველი ვაჟის ამუნ-ჰერ ხოფშეფია. მეორე კოლოსი სამხრეთით, მარცხნივ პრინცესა ბენთჰანა, ხოლო მარჯვენა მხარეს მდგომარე ქანდაკების ზუსტი იდენტიფიცირება ვერ მოხერხდა, სავარაუდოდ დედოფალი ისის-ნოფრეტია.

ჩრდილოეთიდან პირველი კოლოსის ფეხთან კვლავ დედოფალი ნეფერტარია, აქვეა პრინცესა ბეკეტ-მუტის ქანდაკება, შუაშუ კი პრინცი პამსესი. ჩრდილოეთის მეორე კოლოსთან წარმოდგენილნი არიან პრინცესა მერიტამუნი, რამზესის დედა და პრინცესა ნოფრეტარი.

ფასადის ზედა ნაწილში გამოკვეთილია ბაბუინის ქანდაკებები. აქვეა წარწერა: “მობრძანდი ამომავალო მზეო”.

ამომავალი მზის პირველი სხივები ეფინებოდა ფასადს და ანათებდა ტაძრის შიდა დარბაზს, რომელშიც ოსირისისეული ქანდაკებებია. შესასველიდან 65 მეტრის დაშორებით არის მთავარი სამლოცველო (4X7 მმ). სამლოცველოში რამზესის, ამონ-რას, რა-ჰორახტესა და პტაჰის ქანდაკებებია, წელიწადში ორჯერ, 21 ტებერვალსა და 19 ოქტომბერს, ამომავალი მზის სხივები აღწევდა საკურთხევლამდე და 20 წუთის განმავლობაში ანათებდა ამონ-რას, ფარაონ რამზესსა და რა-ჰორახტეს, ხოლო პტაჰი, როგორც სამყაროს შემქმნელი, კვლავ ბნელში რჩებოდა.

ტაძრის რელიეფებზე გამოსახულნი არიან რამზესის ოჯახის წევრები, მისი ვაჟები, რომლებითაც ფარაონი ამაყობდა და მის მიერ აგებულ თითქმის ყველა ტაძრის კედლებზე ბრძანა მათი რელიეფების ამოკვეთა. რელიეფზე პირველი ამუნ-ჰერ ხოფშეფია, მეცამეტი კი მომავალი ფარაონი, მერენეპტაჰია. აბუ-სიმბელის ტაძარი გამოირჩევა ისტორიული მოვლენების აღწერილობის სიუხვით, ჩრდილოეთ კედელზეა რამზესის ხეთებთან ბრძოლის სცენები.

დიდი ტაძრის მარჯვნივაა მცირე ტაძარიც, რომელიც დედოფალ ნეფერტარისადმია მიძღვნილი. მცირე ტაძრის ფასადთან ფარაონის ექვსი ფეხზე მდგარი ქანდაკებაა აღმართული. ქანდაკებებს შორის ნეფერტარის გამოსახულებებია. ფასადის თავზე გაკეთებულია ქარწერა: “ის ვისთვისაც მზე ანათებს”.

აბუ-სიმბელის ტაძარი ასევე მსოფლიოში ცნობილი იუნესკოს გრანდიოზული პროექტის გამო, როდესაც ნუბიური ძეგლების გადატანა მოხდა, რადგან ასუანის კაშხლის მშენებლობის დასრულების შემდეგ დაიტბორებოდა. მეცნიერებმა დაგეგმეს და განახორციელეს გრანდიოზული პროექტი, როდესაც ძეგლები დაანაწევრეს, უსაფრთხო ადგილას გადაიტანეს და თავიდან ააგეს.

                        ძველი   ეგვიპტეს     არქიტექტურა.       

                                  ედფუს   ტაძარი

                     აბუ  --სიმბელის  ტაძარი

                                            ლუქსორის     ტაძარი

                                                    ტაძარი   კომ   ომბოში

                

                   ძველი    ეგვიპტეს   კედლის   მხატვრობა.          

https://www.youtube.com/watch?v=DjgrhVkFv04  

            

                     
                         ნაყოფიერების   ღვთაება   ოსირისი   ეგვიპტურ  მხატვრობაში.

                         ძველი     ეგვიპტე.    კროსვორდი.

x	x	x	x	5	x	7	x
x	x	x	x		x		8
x	x	x	x		x
x	x	x	x		x
x	x	x	x		6
1	2	3	4
						x
						x	x
x				x		x	x
x				x		x	x
x		x		x	x	x	x
x	x	x		x	x	x	x
x	x	x		x	x	x	x
x	x	x		x	x	x	x

შვეულად:

1.ტაძარი  ეგვიპტეში

2.ყველაზე  დიდი  პირამიდა

3.მდინარე   ეგვიპტეში

4.ტაძარი,რომელსაც  4  კოლოსალური  ქანდაკება   ამშვენებს

5.ეგვიპტეს  ულამაზესი   დედოფალი

6.საფეხუროვანი   პირამიდა

7.ეგვიპტეს   მმართველი

8.ნაყოფიერების   ღვთაება  ეგვიპტურ   მითოლოგიაში

.

თარაზულად---ეგვიპტეს  ფარაონის  სახელი.

                   ტესტური    დავალება.

                 ძველი   ეგვიპტეს   ხელოვნება.

1.ძველი   ეგვიპტეს   ცივილიზაცია   აღმოცენდა   დაახლოებით

ა) 2150 წელს                ბ)3150  წელს                 გ)1150წელს

2.რომელია  ყველაზე   დიდი   პირამიდა ?

ა)ჯოსერის                   ბ)გიზის                 გ)ხეოფსის

3)რომელ   წელს    დასრულდა   ფარაონთა   მმართველობა ?

ა)131წ                         ბ)231წ                           გ)31წ

4.რომელი  ღვთაების  პატივსაცემად  არის  აგებული   ედფუს  ტაძარი ?

ა)სობეკი                    ბ)ჰორუსი                      გ)ბასტეტი

5.რომელი   ფარაონის   მიერ   არის   აგებული   აბუ--სიმბელის  

ტაძარი ?

ა)ეხნატონი                  ბ)რამზესი          გ)ახეტატონი

6.რამდენია   აბუ-სიმბელის    ტაძრის    კოლოსალური  ქანდაკებების 

სიმაღლე?

ა)10                                  ბ)30                               გ)20

7)ვის   მიუძღვნა   ტაძრის   მშენებლობა   რამზეს -2ემ

ა)საყვარელ  ქალიშვილს                    ბ)საყვარელ    მეუღლეს

8)დაუკავშირეთ  ერთმანეთს:

ეგვიპტური   წესის   თანახმად  ნახატებში  და  სკულპტურულ  ნამუშევრებში   ქალისა  და  მამაკაცის  ფიგურა  იღებებოდა  სხვადასხვანაირად

ქალი                                                            მოწითალო-მოყავისფრო

მამაკაცი                                                       ყვითელი

                                          „  ძველი     ეგვიპტე.“
                     (კროსვორდი  და  ტესტური  დავალება).

                                      პასუხები.

                                             კროსვორდი.

                                              

x	x	x	x	5	x	7	x
x	x	x	x		x		8
x	x	x	x		x
x	x	x	x		x
x	x	x	x		6
1	2	3	4
						x
						x	x
x				x		x	x
x				x		x	x
x		x		x	x	x	x
x	x	x		x	x	x	x
x	x	x		x	x	x	x
x	x	x		x	x	x	x

შვეულად:                                                                                                                                                   პასუხები:

1.ტაძარი  ეგვიპტეში      --    ედფუ                                                                                                                     

2.ყველაზე  დიდი  პირამიდა  ----ხეოფსის

                                                                                             

3.მდინარე   ეგვიპტეში        ----ნილოსი                                                                                                  

4.ტაძარი,რომელსაც  4  კოლოსალური  ქანდაკება 

  ამშვენებს      ----  აბუსიმბელი                                                                                                                         

5.ეგვიპტეს  ულამაზესი   დედოფალი    ---ნეფერტიტი                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           6.საფეხუროვანი   პირამიდა   --ჯოსერის

7.ეგვიპტეს   მმართველი  ----  ფარაონი                                                                                                    

8.ნაყოფიერების   ღვთაება  ეგვიპტურ   მითოლოგიაში  -ოსირისი                      -                           

.

თარაზულად---

1.ეგვიპტეს  ფარაონის  ----ეხნატონი                                                                                        

             

          ტესტური   დავალება.                                                                                            პასუხები:

                 ძველი   ეგვიპტეს   ხელოვნება.

1.ძველი   ეგვიპტეს   ცივილიზაცია   აღმოცენდა   დაახლოებით   

                                                                                       1. ბ  

ა) 2150 წელს                ბ)3150  წელს                 გ)1150წელს

2.რომელია  ყველაზე   დიდი   პირამიდა 

                                                                             

ა)ჯოსერის                   ბ)გიზის                 გ)ხეოფსის

      2.გ

3)რომელ   წელს    დასრულდა   ფარაონთა   მმართველობა ?

ა)131წ                         ბ)231წ                        გ)31

                                                                   3.გ

4.რომელი  ღვთაების  პატივსაცემად  არის  აგებული   ედფუს  ტაძარი ?

ა)სობეკი                    ბ)ჰორუსი                      გ)ბასტეტი 

                                                          4.ბ

5.რომელი   ფარაონის   მიერ   არის   აგებული   აბუ--სიმბელის  

ტაძარი ?

ა)ეხნატონი                  ბ)რამზესი    გ)ახეტატონი                                                                    5.ბ

6.რამდენია   აბუ-სიმბელის    ტაძრის    კოლოსალურიქანდაკებების 

სიმაღლე?

ა)10                         ბ)30                              გ)20 

                                                               6.გ 

                                                

7)ვის   მიუძღვნა   ტაძრის   მშენებლობა   რამზეს -2ემ

ა)საყვარელ  ქალიშვილს                    ბ)საყვარელ    მეუღლეს  

  

                                            7.ა

8)დაუკავშირეთ  ერთმანეთს:

ეგვიპტური   წესის   თანახმად  ნახატებში  და  სკულპტურულ

 ნამუშევრებში   ქალისა  და  მამაკაცის  ფიგურა  იღებებოდა                                              სხვადასხვანაირად                                                                                                     

1.ქალი                                                            ა) მოწითალო-მოყავისფრო

2.მამაკაცი                                                       ბ)ყვითელი 

         8.  1--  ბ      2--  ა

სასწავლო  რესურსის   მიზანია---წლების  განმავლობაში სახვით  ხელოვნებაში ძველი  ეგვიპტეს ხელოვნების  შესახებ მიღებული    ცოდნის  გაღრმავება  და  განმტკიცება:

მოსწავლემ  შეძლოს  ძველი  ეგვიპტის  არქიტექტურისა  და კედლის    მხატვრობის  ნიმუშების  ამოცნობა  და  დახასიათება.

რესურსის  შექმნა  განაპირობა იმან,რომ  სახვითი  ხელოვნების  სახელმძღვანელოებში მოცემული  ინფორმციის  საფუძველზე  მიღებული
ცოდნა  ძველი  კულტურის  შესახებ  მოსწავლეებს  გაეფართოვებინათ  და  მეტი  ინტერესი  გამოეჩინათ  ამ  საკითხთან  დაკავშირებით.ამისათვის  გამიჩნდა  სურვილი  შემექმნა  ისეთი  რესურსი,რომელიც  იქნებოდა  ილუსტრაციებით  მდიდარი და  იქნებოდა  საინტერესო  წასაკითხად  და   შესასწავლად.

აგრეთვე   გავითვალისწინე  ის,რომ მოსწავლეები  მიდრეკილი  არიან  ინტერესით  გაეცნონ   ელექტრონულ  ინფორმაციებს.  

რესურსი  ხელს  შეუწყობს  ,რომ  მოსწავლეები  უკეთ  შეისწავლონ  ეგვიპტური  ხელოვნება;  მოცემული  ინფორმაციის   საფუძველზე   ამოიცნონ   ეგვიპტური  არქიტექტურა  და  მხატვრობა.

მოცემული  ინფორმაცია  შეესაბამება  საშუალო  და  საბაზო  საფეხურის  მოსწავლეების  უნარებს.;ასეთი  ინფორმაცია  რთული  იქნებოდა  შესასწავლად  5-6 კლასის  მოსწავლეებისთვის.რესურსი  წარმოადგენს  დამატებით  ინფორმაციას,რომელიც  მოსწავლემ  შუძლია  გამოიყენოს  პრზენტაციისათვის  ან  პროექტზე  მუშაობის  პროცესში.
მაგალითად  სახვითი  ხელოვნების  გაკვეთილზე  7  კლასში (გამომცემლობა"დიოგენე"ავტორი ნ.კუნჭულია) თემის შესწავლისას "უცნაური  ფიგურები" არის  მოცემული  ინფორმაცია  რამზეს--2-ეს ტაძრის  შესახებ. მოსწავლე   მოამზადებს  და წარმოადგენს  პრეზენტაციას  "აბუ--სიმბელის   ტაძარი"--იგივე  რამზეს  -2-ეს  ტაძარი ,რესურსში  მოცემული  ინფორმაციის   საფუძველზე.ეს  იქნება  თან  საინტერესო  და  თან  მოსწავლეები  ამ საკითხთან  დაკავშირებით  გაიმყარებენ  ცოდნას.

აგრეთვე  რესურსი  საინტერესო  იქნება  საშუალო   საფეხურის  მოსწავლეებისთვის  ,როდესაც  ისინი  შეისწავლიან  ისტორიაში  ძველი  ეგვიპტის  ისტორიას  და   კულტურას.რესურსი  ხელს  შეუწყობს  მოსწავლეებში  ანალიტიკური  აზროვნების  და  მეტაკოგნიტური უნარის   განვითარებას;
მოსწავლეს  განუვითარდება  იმის  უნარი , რომ  მოცემული  ინფორმაციიდან  გამოყოს  მთავარი.

ელექტრონული  რესურსი  ნამდვილად  ხელმისაწვდომი  და  საინტერესო  იყო  7-8  კლასის  მოსწავლეებისათვის.მე  მივუთითე  მისამართი  და  ჩემი  
დახმარებით  გავაცანი  უკვე  დასრულებულ  ვერსიას.მოსწავლეები  დიდი  ინტერესით  უყურებენ  ვიდეო--რგოლებს ,ამიტომ  გამოვიყენე  პატარა  ვიდეო  რგოლი ,რომელის მეშვეობითაც შევთავაზე  მოკლე  მოგზაურობა
ძველ  სამყაროში.

პატარა  პრობლემა  შეიქმნა  იმის   გამო,რომ  ზოგიერთ  მოსწავლეს  არ  ჰქონდა  სახლში  ინტერნეტი,ამიტომ  მათთვის  გამოვიყენე  ვორდ-ში  ატვირთული  ინფორმაცია  და  აგრეთვე  განვიხილეთ  ზოგი  ერთი  საკითხი  გაკვეთილზე;მეორე  პრობლემა  იყო  ის  რომ  ზოგი  მოსწავლისათვის  ცოტა  რთული ასათვისებელი  იყო  ეგვიპტური  ტაძრების  არქიტექტურული  ელემენტების  დეტალები,ამიტომ   მე  
შევადგინე  ტესტური  დავალებები  და  კროსვორდი  ,რის  მეშვეობითაც
მოსწავლეები  შეძლებენ  ინფორმაციის  ათვისებას.

  მოცემული  რესურსის  გამოყენებამ  საგაკვეთილის  პროცესი  გახადა  უფრო საინტერესო,მოსწავლეები  ინტერესით  გაეცნენ  ილუსტრაციებს და
ინფორმაციას.პირარადად  ჩემთვის  ამ  რესურსის  შექმნამ  გამიღრმავა  კომპიუტერული  ტექნოლოგიების  ფლობის   უნარები  და გამიჩნდა  სურვილი  კიდევ  შევქმნა  რესურსი  თემაზე"19  საუკუნის  მხატვრობის  მიმდინარეობები",რათა  მოსწავლეები დეტალურად   გაეცნონ  გამოჩენილ
მხატვრების  შემოქმედებას.

  სხვა  მასწავლებლებს,მაგალითად  ისტორიის  მასწავლებელს  მივუთითე
ბლოგის  მისამართი ,იმისათვის  რომ  გაეცნონ რესურსში  მოცემულ  ინფორმაციას   ძველი ეგვიპტეს  კულტურის  შესახებ  და  გამოიყენონ  ბოლოში  მოცემული   კროსვორდი  და   ტესტური   დავალებები.

              სასწავლო  რესურსი    დაწყებითი   კლასებისთვის--

           ფერადი  გეომეტრიული  ფიგურები   მოძრავი   აპლიკაციის 

                              შესაქმნელად.

სასწავლო  რესურსის   მიზანია:

მოსწავლემ  მოცემული  რესურსის  გამოყენების   საფუძველზე   შეძლოს ფერების  ამოცნობა  და  გეომეტრიული   ფიგურების  გამოყენებით  შექმნას  ნამუშევარი ( მოძრავი  აპლიკაცია ) სხვადასხვა  თემაზე:ქალაქის  პეიზაჯი; გაზაფხულის  ყვავილები; ორნამენტი .  

  რესურსი,რომელიც  შევქმენი  ფერადი  სქელი  ქაღალდისაგან  ძირითად

განკუთვნილია  1-2  კლასებისათვის .რესურსის  შექმნა  განაპირობა  იმან,რომ  1  კლასის  მოსწავლეებისათვის  მომეფიქრებინა  ისეთი  აქტივობა,რომელიც  იქნებოდა  სახალისო  კონსტრუქტორის  ან   მოზაიკის  

მსგავსი  ; მოსწავლეები  ამ  აქტივობას  შეასრულებდნენ   ჯგუფში,რადგან 

პატარებს  ზალიან  უყვართ  ერთად  მუშაობა.

 სხვადასხვა  ფერის    მუყაოსაგან  გამოვჭერით   გეომეტრიული   ფიგურები,რომლის  მეშვეობითაც  სახვითი  ხელოვნების  გაკვეთილზე  სასწავლო  გეგმით  გათვალისწინებულ  თემის  შესაბამისად  მოსწავლეებს  თავის  სამუშაო  მაგიდაზე  შეუძლიათ  გააკეთონ  მოძრავი  აპლიკაცია  სახვადასხვა

თემაზე:

             ზაფხულის,შემოდგომის, ქალაქის   პეიზაჯი;

            







  გაზაფხულის   ყვავილები;

           







   ორნამენტული   კომპოზიცია.


სასწავლო  რესურსი  შეესაბამება  დაწყებითი  კლასის  მოსწავლეების  უნარებს,ფერადი  ფიგურებით  ნახატის  შექმნა  ნამდვილად  სახალისოა  
ბავშვებისთვის,აგრეთვე  ეს  უვითარებს  მათ  შემოქმედებით  და  ფანტაზიის  უნარს.სახვითი  ხელვნების  სასწავლო  პროგრამაში  არის  მრავალი  თემა,რომლის  ათვისებაში  დაეხმარება  მოცემული  რესურსი.მაგალითად  1 კლასი(გამომცემლობა  "კლიო",ა.კლდიაშვილი)
თემა"ფერთა  სამყარო"-

-მოსწავლე  ფერების  შესწავლის  დროს  არჩევს  შსაბამის  ფერის  ფიგურას;






თემა "ფორმები  გარემოში"

გაკვეთილის  მიზანია  :გეომეტრიული  ფიგურების  გამოყენებით  შევქმნათ  ნახატი.

თემა  "გეომეტრიული  ფორმები"

გაკვეთილის  მიზანია--გეომეტრიული  ფიგურებით  შევქმნათ   ორნამენტი.






რესურსის   გამოყენება  შეიძლება  მათემატიკის  გაკვეთილზე  სხვადასხვა  საკითხის   შსწავლის   დროს:
  გეომეტრიული   ფიგურები;
  ანგარიში--მიმატება-გამოკლება;